Trĩ

Tìm hiểu chung

Trĩ là bệnh gì?

Bệnh trĩ là bệnh được tạo thành do giãn quá mức các đám rối tĩnh mạch hay còn gọi là sự phình tĩnh mạch ở mô xung quanh hậu môn.

Có hai loại trĩ: trĩ nội và trĩ ngoại.

• Trĩ nội: gây chảy máu nhưng không đau.

• Trĩ ngoại: gây đau nhưng thường không chảy máu nhiều như trĩ nội. 

Ngày nay, bệnh trĩ là bệnh rất phổ biến, có thể xảy ra đối với cả nam và nữ. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh trĩ như: táo bón, mang thai, nhiễm trùng hậu môn,… Bệnh nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh, làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trĩ

Những dấu hiệu thường gặp của bệnh trĩ là:

• Đau trực tràng, nhất là khi đại tiện;

• Chảy máu trực tràng;

• Táo bón;

• Sa búi trĩ;

• Chảy máu hậu môn, chảy máu khi đại tiện.

Biến chứng có thể gặp phải khi mắc bệnh trĩ

Trĩ nếu không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm sau đây:

• Viêm nhiễm hậu môn.

• Nghẹt búi trĩ.

• Gây tắc mạch.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn hãy gặp bác sĩ khi bạn thấy xuất hiện những triệu chứng trên hoặc khi đi ngoài ra phân màu đen, phân màu nâu sẫm, có cục máu đông, hoặc máu lẫn trong phân; vì đây có thể là triệu chứng của chảy máu đường tiêu hóa do trĩ. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Mỗi người có một cơ địa khác nhau, bạn cần tham khảo ý kiến chuyên gia để có phương án điều trị thích hợp. Việc tự điều trị mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa có thể dẫn đến những tổn thương nguy hiểm khác.

---

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ

• Táo bón: Việc gắng sức khi rặn để tống phân ra có thể tạo sức ép lên các tĩnh mạch, khiến chúng phình to, bị giãn và dẫn đến trĩ.

• Thói quen ăn uống không tốt như ăn ít chất xơ và rau quả, ăn nhiều gia vị (tiêu, ớt), uống nhiều rượu khiến việc tiêu hóa thức ăn gặp khó khăn.

• Di truyền: Gia đình, dòng họ có nhiều người bị trĩ.

• Thai kỳ, sinh đẻ: Sức ép quá mạnh từ bào thai có thể làm trầm trọng thêm bệnh trĩ.

---

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc bệnh trĩ?

Trĩ là bệnh phổ biến và có thể gặp phải ở tất cả mọi người với mọi độ tuổi và giới tính.

Người cao tuổi có khả năng mắc bệnh cao hơn.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ bao gồm:

• Người không thường xuyên vận động, ngồi nhiều.

• Bị táo bón lâu ngày hoặc mạn tính.

• Béo phì.

• Mang thai.

• Quan hệ tình dục qua đường hậu môn.

• Chế độ ăn ít chất xơ, uống ít nước.

---

Phương pháp chẩn đoán và điều trị

Phương pháp dùng để xét nghiệm và chẩn đoán bệnh trĩ

Bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng và khám khu vực trực tràng. Một số xét nghiệm có thể được áp dụng để hỗ trợ chẩn đoán:

• Xét nghiệm tìm máu trong phân,

• Soi đại tràng sigma để loại trừ các nguyên nhân khác gây chảy máu, như polyp đại trực tràng hoặc ung thư.

• Soi hậu môn.

Phương pháp điều trị bệnh trĩ hiệu quả  

Hầu hết các triệu chứng bệnh trĩ được cải thiện đáng kể với các biện pháp đơn giản tại nhà như:

• Ngâm hậu môn trong nước ấm 3 lần/ngày và sau mỗi lần đi đại tiện tối thiểu 15 phút. Điều này có thể giúp bạn giảm đau.

• Làm khô vùng da xung quanh hậu môn sau mỗi lần tắm.

• Nên cắt móng tay để tránh cào gãi vùng bị trĩ gây trầy xước.

• Thay đổi thói quen ăn uống: uống nhiều nước và ăn nhiều trái cây, rau xanh để phân mềm, làm giảm tình trạng táo bón; hạn chế cà phê và nước trà đặc.

• Sử dụng chất làm mềm phân.

• Hạn chế ngồi quá lâu.

• Tránh những công việc nặng nhọc.

• Thay đổi thói quen đi đại tiện, tập thói quen đi đại tiện vào một giờ nhất định trong ngày.

• Tránh thức khuya.

• Nên tăng cường vận động để kích thích tiêu hóa.

• Bạn có thể sử dụng thuốc hoặc kem bôi để làm dịu cơn đau và ngứa của bệnh trĩ. Nhưng phương pháp này không nên sử dụng lâu dài vì có thể làm tổn thương da.

Nếu bệnh trĩ đã ở giai đoạn nặng, bạn cần điều trị bằng phẫu thuật để loại bỏ hoặc giảm kích thước của búi trĩ. Những phương pháp phẫu thuật này bao gồm:

• Thắt vòng cao su: Dùng một vòng bằng cao su để thắt đáy búi trĩ. Việc này sẽ ngăn máu lưu thông đến búi trĩ, từ đó khiến búi trĩ nhỏ lại và tự hoại.

• Chích xơ: Tiêm một dung dịch hóa chất vào mạch máu để làm co lại các búi trĩ.

• Quang đông hồng ngoại: Dùng nhiệt để thu nhỏ búi trĩ.

• Phẫu thuật cắt búi trĩ: Bác sĩ sẽ đề nghị tiến hành cắt búi trĩ nếu chúng quá lớn và các phương pháp khác không hiệu quả.

---

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh trĩ

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.

• Đi bộ thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc trĩ.

• Tập thói quen đi đại tiện đều đặn hàng ngày.

• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

Chế độ dinh dưỡng:

• Tránh dùng các chất kích thích như cà phê, rượu, bia, trà.

• Hạn chế các thức ăn cay nóng, nhiều gia vị như ớt, tiêu.

• Uống nước đầy đủ.

• Ăn nhiều chất xơ: rau, củ, quả, ngũ cốc (đặc biệt là khoai lang luộc, rất tốt cho người bệnh trĩ).

---

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải
  tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.